Gorzów Wielkopolski zabytki, atrakcje, przewodnik

Gorzów Wielkopolski leży nad rzeką Wartą w zachodniej części kraju, blisko granicy z Niemcami. Miasto liczy około 125 tysięcy mieszkańców i zajmuje powierzchnię 86 km2. W Gorzowie działa podstrefa Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Gorzów Wielkopolski jest prężnym ośrodkiem przemysłowym z rozwiniętym przemysłem chemicznym, elektronicznym, energetycznym, farmaceutycznym, lekkim, maszynowym, metalowym, motoryzacyjnym, spożywczym, włókienniczym. W mieście jest też dobrze rozwinięty sektor handlowo-usługowy

Spichlerz Szachulcowy w Gorzowie Wielkopolskim

Historia

Przodkami dzisiejszych Gorzowian są Polanie, co świadczy o prawdziwie polskich korzeniach. Niestety w wyniku rozbicia dzielnicowego tereny te przeszły pod panowanie nacji niemieckiej i stały się częścią posiadłości brandenburskiej. Teren ten przechodził z rąk do rąk w wyniku małżeństw i koligacji rodzinnych wśród możnowładców jako wiano lub majątek rodowy. W połowie XIII wieku założono tu miasto o nazwie Landsberg, który szybko rozwinął się w prężny ośrodek kulturalny i gospodarczy. W tym czasie powstała też katedra istniejąca do dziś. Przez stulecia miasto ulegało różnym historycznym wydarzeniom, najazdom, wojnom, a jednocześnie powolnemu rozwojowi administracyjnemu i gospodarczemu. Pod koniec XIX wieku powstało wiele manufaktur produkujących między innymi worki jutowe i sznurki. Wielcy właściciele finansowali nowe instalacje i budynki miejskie przyczyniając się do rozbudowy. Dopiero po II wojnie światowej i wyzwoleniu okupionym spaleniem Starówki miasto przyjęło nazwę Gorzów nad Wartą, a kilka lat później Gorzów Wielkopolski.

Zabytki świeckie

Trudno nie przyznać racji temu, kto uzna Gorzów Wielkopolski za miasto warte zwiedzenia. Ilość obiektów zabytkowych jest wprost imponująca. Pomimo spalenia przez Armię Czerwoną gorzowskiej Starówki większość obiektów zachowała się albo została zrekonstruowana. Z XV wieku pochodzą mury miejskie i jest to najstarszy zachowany świecki zabytek. Poza nim można tez podziwiać układ urbanistyczny Nowego Miasta, który powstał w połowie XIX wieku. Z przełomu XVIII i IX wieku pochodzi Dom Ubogich przy ul. Targowej. Wiek XIX reprezentuje wiele kamienic, w tym domy mieszkalne i sierociniec przy ul. Obotryckiej, Składowej, Sikorskiego, stodoła i spichrze szachulcowe, zespół szpitala przy ul. Walczaka, zespół willowy przy ul. Wał Okrężny, zespół szkolny, zespół poczty i telegrafu, w tym budynek poczty i budynek odprawy dyliżansów. Z kolei z początku XX wieku zachował się cały szereg willi i kamienic przy ulicy Łokietka, Miejska Kasa Oszczędności, ratusz, gmach teatru i wiele innych budynków mieszkalnych.

Zabytki sakralne

Najważniejsze i najstarsze w Gorzowie Wielkopolskim są kościoły. Do najstarszych należy katedra Wniebowzięcia NMP, powstała jeszcze w XIV wieku jako kościół farny. Nieco nowsze obiekty, przeważnie z II połowy XIX wieku to kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, kościół parafialny pw. Świętego Krzyża, kościół pw. św. Stanisława, kościół pw. MB Królowej Polski, kościół MB Różańcowej, a z początku XX wieku pochodzą kościół parafialny pw. Chrystusa Króla i klasztor oblatów. W Gorzowie Wielkopolskim istnieją też dwa zabytkowe cmentarze – żydowski z XVIII wieku i rzymskokatolicki z I połowy XIX wieku.

Kultura

Jak w każdym dużym mieście tak i w Gorzowie można znaleźć kilka ciekawych muzeów. Najstarsze z nich to Muzeum Lubuskie, na które składa się Muzeum Sztuk Dawnych, Muzeum Grodu Santok, Muzeum Warty oraz Muzeum Kultury i Techniki Wiejskiej. W mieście działa pięć teatrów, biblioteka publiczna, filharmonia oraz liczne kina. W Gorzowie odbywa się wiele imprez cyklicznych. Promowana jest tu kultura Romów w postaci Międzynarodowych Spotkań Zespołów Cygańskich „Romane Dyvesa", odbywają się Dni Gorzowa nad Wartą, Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Jana Sebastiana Bacha, Międzynarodowy Festiwal Muzyczny „Serenada nad Wartą”, Reggae nad Wartą, Gorzowskie Spotkania teatralne oraz festiwal jazzowy.

Informacje ogólne

Powierzchnia 86 km²
Ludność 125,4 tys
Gęstość 1458 os./km²
Prawa miejske 1257 rok